İdare hukuku, devletin yürütme organları olan idare organlarının faaliyetlerini ve bu faaliyetlerin hukuka uygunluğunu düzenleyen hukuk dalıdır. İdare hukuku, idarenin yetki kullanımı, idari işlemler, idari davalar, idari sözleşmeler ve idari yargılama gibi konuları kapsar. Ayrıca, vatandaşların idareye karşı haklarını korumayı ve idarenin keyfi veya hukuksuz işlemlerine karşı mücadele etmeyi amaçlar.
İdare hukukunun temel prensipleri şunlardır:
- Hukuka Uygunluk İlkesi: İdarenin yetki kullanımı ve işlemleri hukuka uygun olmalıdır. İdarenin hareketlerinin hukuk düzenine ve hukukun genel ilkelerine uygunluğu sağlanmalıdır.
- Yasallık İlkesi: İdare, yasama organının verdiği yetkilere dayanarak hareket etmelidir. İdarenin yetki ve işlemleri, yasalara uygun olmalıdır.
- Eşitlik ve Adil İşlem İlkesi: İdare, vatandaşlar arasında eşitlik ve adil işlem ilkesine uygun olarak hareket etmelidir. Aynı durumda olan kişilere eşit davranılmalıdır.
- İdarenin İnsiyatifi ve İdarenin Korunması İlkesi: İdare, kamu yararı doğrultusunda hareket eder ve idari işlemleri genellikle idarenin inisiyatifiyle gerçekleşir. Ancak, vatandaşların idareye karşı hukuki korunma sağlanmalıdır.
- İdari Yargı İlkesi: İdare ile vatandaşlar arasındaki uyuşmazlıkların çözümünde idari yargı yetkilidir. İdari mahkemeler, idari işlemlerin hukuka uygunluğunu denetler ve idareye karşı dava açılmasına olanak tanır.
İdare hukuku, devletin gücünü kullanırken vatandaşların haklarını korumayı ve idarenin keyfiyetini önlemeyi amaçlar. İdare hukuku ihlalleri durumunda, vatandaşlar genellikle idari yargıya başvurarak haklarını ararlar. Bu süreçte, idare hukuku konusunda uzmanlaşmış bir avukattan veya hukuki danışmandan destek almak önemlidir.